Orta Doğu’nun Askeri Gücü: İran

İran, Orta Doğu bölgesinin en güçlü ordularından birine ev sahipliği yapıyor. Aktif olarak görevde bulunan yaklaşık 580 bin askerinin yanı sıra, 200 bin yedek askerle toplamda güçlü bir askeri yapı oluşturuyor. İran ordusu ile Devrim Muhafızları farklı oluşumlar olarak varlıklarını sürdürüyor; her iki yapı da kara, hava ve deniz kuvvetlerine sahip.

Devrim Muhafızları, Kudüs Gücü aracılığıyla dış operasyonları yürütmektedir. Bu birim, Hizbullah, Hamas ve İslami Cihad gibi gruplara destek verme görevini de üstlenmektedir. Bu yapıların en üst düzey karar vericisi ise dini lider Ayetullah Ali Hamaney’dir.

İran, stratejik açıdan “caydırıcılık” ilkesine dayanarak uzun menzilli füzeler ve insansız hava araçlarına büyük yatırımlar yapmıştır. En dikkat çekici sistemleri arasında 2 bin 500 km menzilli Secil, 2 bin km menzilli Kheibar ve bin 400 km menzilli Hacı Kasım füzeleri yer alıyor.

İran’ın Asker Sayısı, İsrail’den Çok Daha Fazla

İran’ın nüfusu yaklaşık 90 milyonken, buna karşılık İsrail’in nüfusu sadece 10 milyon civarındadır. Tahminlere göre, İsrail ordusunda 170 bin aktif ve 465 bin yedek asker bulunmaktadır. İran ise 600 bin aktif askeri, 350 bin yedek askeri ve 220 bin paramiliter gücüyle çok daha büyük bir askeri yapıya sahiptir.

Global Firepower Index’e göre, İran, tanklar, zırhlı araçlar ve ağır silahlar açısından da önemli bir sayısal üstünlüğe ulaşmıştır.

Yaptırımlar İran’ın Askeri Kapasitesini Sıktı

Londra merkezli Uluslararası Stratejik Çalışmalar Enstitüsü’nün (IISS) 2023 yılı raporu, İran’ın askeri gücüne dair verilerin daha temkinli değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Rapora göre, uzun yıllardır uygulanan uluslararası yaptırımlar nedeniyle, İran, modern yüksek teknolojiye sahip askeri donanımlardan mahrum kalmıştır.

Rapor ayrıca, “İran’ın geleneksel silahlı kuvvetleri bölge standartlarına göre büyük olabilir; ancak, hızla eskiyen envanteri ile başa çıkmakta zorlanıyor” ifadesini kullanmaktadır.

İran’ın Uçak Teknolojisi Eski

İsrail, dünyanın en modern hava kuvvetlerinden birine sahiptir. İran Hava Kuvvetleri’nde 37 bin personel hizmet vermekte, ancak mevcut saldırı uçaklarının sayısı oldukça sınırlıdır. Bu uçakların önemli bir kısmı, 1979 öncesinde alınmış ABD yapımı jetlerden ve Rus savaş uçaklarından oluşmaktadır.

90 milyon nüfusa sahip İran, 600 bin aktif askeriyle 10 milyonluk İsrail ordusuna kıyasla daha geniş bir insan kaynağı sunmaktadır. İsrail, askeri harcamalarını 2023’ten bu yana yüzde 65 arttırarak yaklaşık 47 milyar dolara çıkarmıştır. Bu durum, İran’ın toplam askeri bütçesinin iki katıdır.

İsrail Hava Savunması

İsrail, 240 savaş uçağı ile hava sahasını kontrol ettiğini düşünüyor. Modern F-15 ve F-35 jetleri ile yüksek hassasiyetli hava operasyonları gerçekleştirme yeteneğine sahiptir.

İran’ın ise çoğunluğu eski model olan yaklaşık 188 savaş uçağı bulunmakla birlikte, bu uçakların büyük çoğunluğu teknik sorunlar nedeniyle etkin bir şekilde kullanılamamaktadır.

İran, Ortadoğu’nun en geniş füze ve SİHA envanterlerinden birine sahiptir. ABD’li general Kenneth McKenzie, İran’ın 3 binden fazla balistik füze stokuna sahip olduğunu ifade etmektedir.

Öte yandan, İsrail’in “Demir Kubbe” ve “David’s Sling (Ok)” gibi dünya çapında tanınan füze savunma sistemleri, 13 Nisan’daki İran saldırısı sırasında 300’den fazla füze ve SİHA’yı etkisiz hale getirmiştir. Bu sistemler, İsrail’in en güçlü savunma unsurlarından biri olarak vurgulanmaktadır.

İran, donanmasıyla 107 savaş gemisine sahip olmasına rağmen, bu gemilerin çoğu yaşlı ve modern savaş koşullarında yetersiz kalmaktadır. İsrail’in filosu ise yaklaşık 60 gemiden oluşmaktadır.

Özellikle siber gücünde, İsrail daha ileri bir altyapıya sahipken son dönemde İran’a ait siber saldırıların sayısında önemli bir artış yaşanmıştır.

İsrail’in nükleer silahlara sahip olduğu yönünde çeşitli spekülasyonlar olsa da, Tel Aviv hükümeti bu konuda resmi bir açıklama yapmamaktadır. İran ise nükleer programının tamamen sivil amaçlı olduğunu ve nükleer silah geliştirdiği iddialarını kesin bir dille reddetmektedir.